Jakie badania powinniśmy wykonywać będąc sportowcami i osobami aktywnymi fizycznie? Jak często badać swoją krew? Na co zwrócić uwagę w wynikach?
W wywiadzie z dietetyczką kliniczną i sportową – Sylwią Maksym rozmawiamy dziś o badaniach krwi, jakie warto zrobić przynajmniej raz w roku w celu monitorowania swojego stanu zdrowia.
Nowy Rok to moment idealny na okresowy przegląd stanu swojego zdrowia.
Temat ten już od dawna zapisany był na liście zarówno do zrobienia, jak i opisania tego na blogu.
Gdy na początku stycznia Sylwia Maksym (Paliwo z Roślin) na swoim Instagramie umieściła infografiki o okresowych badaniach, wiedziałam, że to ten moment. Nie ma przekładania na jutro, na za tydzień, za miesiąc.
Trzy dni później miałam gotowe wyniki i udałam się na krótką konsultację, której efekty poniżej.
Niektóry z Was zapytają – a po co w ogóle robić badania krwi? Skoro jesteśmy młodzi, zdrowi, uprawiamy jakiś sport praktycznie codziennie, staramy się jeść zdrowo i nic nam nie dolega.
Zgodnie z teorią, że lepiej zapobiegać niż leczyć, badania zrobić zdecydowanie warto.
PROFILAKTYKA – słowo klucz
Możemy czuć się dobrze, a nasz organizm może nie do końca dobrze funkcjonować.
Ocena parametrów krwi pozwala na szybkie wyłapanie drobnych nieprawidłowości, które rozpoznane odpowiednio wcześniej pozwolą zapobiec być może jakimś chorobom czy dolegliwościom.
Badania krwi sportowców i osób aktywnych fizycznie – wywiad z Sylwią Maksym
Parametry, które należy sprawdzić
morfologia
lipidogram – cholesterol całkowity, cholesterol HDL, cholesterol LDL, trójglicerydy
hormony tarczycy – TSH, FT3, FT4
jonogram – potas, sód, chlorki
żelazo, ferrytyna
crp
kreatynina, homocysteina
witamina b12
glukoza
homocysteina
wapń
witamina D3
kortyzol
kinaza kreatynowa
Jak często wykonywać badania krwi?
Kompleksowe badanie krwi z większą ilością parametrów powinno się zrobić raz w roku.
Jeśli w wynikach pojawią się jakieś nieprawidłowości, to należy wdrożyć działania naprawcze i ponownie wykonać badania po czasie jaki zasugeruje lekarz lub dietetyk.
Są parametry, takie jak kinaza kreatynowa, które można wykonywać cześciej i monitorować stopień regeneracji czy też zmęczenia organizmu.
Wyniki mogą być zaskakujące, o czym mówimy nawet w wywiadzie.
Jak przygotować się do badań?
Do badań krwi należy odpowiednio się przygotować.
Najlepiej zadbać o nastepujące elementy:
– minimum 12 godzin postu przed badaniem
– najlepiej kilka dni przed badaniem nie wykonywać wyjątkowo ciężkich treningów
– dobrze jest być wyspanym, z niskim poziomem stresu
– można wypić szklankę wody (najlepiej filtrowanej kranówki, byle nie wysoko zmineralizowanej)
– badania najlepiej wykonywać jak najwcześniej
Analiza parametrów krwi sportowca – wskazówki
Badanie krwi oraz analizę wyników najlepiej wykonać w porozumieniu z lekarzem rodzinnym lub dietetykiem.
W zasadzie badania krwi sportowców i osób aktywnych nie różnią się wiele od tych wykonywanych osobom nie aktywnym.Każdy powinien być świadomy wielkiej mocy profilaktyki i badać się regularnie.
Samodzielna analiza powinna być dokonywana z rozwagą, by nie nadinterpretować wyników i nie wynaleźć sobie nieistniejących chórób
Lekarz lub dietetyk zauważy i wychwyci także pewne zależności o których my możemy nie mieć pojęcia.
morfologia – wychwytuje stany zapalne, pokazuje ogólny stan organizmu, poziom nawodnienia, poziom hemoglobiny, hematokrytu, np wysokie MCV wskazuje na niedobór witaminy B12
żelazo i ferrytyna – ferrytyna jest związana bezpośrednio z gospodarką żelaza w organizmie i poziom obydwu związków analizuje się razem
witamina B12 – w przypadku osób nie jedzących lub ograniczających mięso, często okazuje się, że suplementacja będzie konieczna
kreatynina – bardzo ważny marker oceny czynności nerek. Wynik w dolnych granicach normy może być związany z dietą ubogą w pełnowartościowe białko, bądź niską masą mięśniową. Wyższy wynik kreatyniny jest szczególnie charakterystyczny dla osób trenujących siłowo, przekroczenie górnej normy może świadczyć o niewydolności nerek, ostrym zapaleniu nerek, odwodnieniu lub niedrożności dróg moczowych.
homocysteina – to badanie wykorzystuje się w celu oceny ryzyka wystąpienia incydentów sercowo – naczyniowych. Nieprawidłowe stężenie homocysteiny może wynikać z braku witamin z grupy B, terapii hormonalnej lub/i diety ubogiej w rośliny zielone.
CRP – białko ostrej fazy wskazujące na toczący się gdzieś stan zapalny
TSH – samo mało nam mówi, FT4 powinno być jak najniższe, a FT3 jak najwyższe
kinaza kreatynowa – pokazuje nam poziom zmęczenia i regeneracji, pozwala na decyzje na temat dalszych obciążeń treningowych
witamina D3 – ma ogromne znaczenie dla naszego organizmu, powinna być wyższa u osób aktywnych fizycznie czyli najlepiej powyżej 60 ng/mL
Sylwia Maksym – Paliwo z Roślin
